In de afgelopen vier jaar is de samenwerking tussen de VSV's in het noorden versterkt. Er was aandacht voor het verbeteren van de kwaliteit van de dataregistratie en de kwaliteitsindicatoren, cliëntenparticipatie, zorg voor kwetsbare zwangeren en de link met Kansrijke Start en Goede Start, de verbinding met het onderzoek in de geboortezorg, het multidisciplinair onderwijs voor studenten, capaciteitsproblemen en de borging van ACTion2. Ook is in de afgelopen jaren gewerkt aan een structurele basis voor het consortium, zowel in de regio als met de andere consortia in het land. In deze nieuwsbrief wordt nader ingegaan op de bereikte resultaten, het landelijk netwerk van consortia en wordt gekeken naar de toekomst. 

Terugblik op 4 jaar ProKind2: wat is bereikt?

Toen ProKind2 eind 2017 van start ging, is de klankbordgroep van VSV's ingevoerd, een nieuwe overlegstructuur, waarin alle VSV's in het noorden vertegenwoordigd waren. Dat waren er op dat moment 11. Belangrijkste reden voor invoering van de klankbordgroep was, dat het consortium activiteiten uitvoert ter ondersteuning van de VSV's en dat het daarom belangrijk is om continu in gesprek te zijn met de VSV's en zo te horen wat er speelt, waar men behoefte aan heeft en waar de ondersteuning van het consortium uit kan bestaan. ProKind2 was daarbij gericht op een aantal thema's. In de figuur hieronder wordt dit schematisch weergegeven.

 

Wat heeft 4 jaar ProKind2 opgeleverd? Per thema wordt een kort overzicht gegeven.

• Een werkgroep dataregistratie en kwaliteitsindicatoren, waarin vertegenwoordigers van verschillende VSV's, zowel gynaecologen als verloskundigen, die regelmatig bijeen komt.
• Een benchmarkbijeenkomst van VSV's, waarin is afgesproken met elkaar te gaan samenwerken op thema, om zodoende de kwaliteit van de dataregistratie te verbeteren.
• Een werkgroep Fluxus, voortkomend uit de benchmark. Deelname van een aantal VSV's aan het uitschietersproject van Perined. Een eerste opzet voor een eigen onderzoek in het noorden.
• Samenwerking op het gebied van de uitvraag van clientenervaringen: een proef met een gezamenlijke uitvraag van clientenervaringen, inclusief NPS in 2019, deelname door een aantal VSV's aan de validatie van de nieuwe PREM in 2021.

• Ondersteuning van de VSV's Heerenveen en Sneek bij de opzet van een clientenadviesraad in 2019
• Gebruik van de Friese ervaringen met het opzetten van een moederraad door de overige VSV's
• Juli 2021: een dekkend netwerk van clientenadviesraden/moederraden in de VSV's, waarbij de VSV's in Groningen en in Drenthe een gezamenlijke raad oprichtten.
• Aanpassing van de notitie clientenparticipatie uit ProKind1.

• Kennisdeling ten aanzien van de Samen Sterk onderzoeken
• Inventarisatie van behoeften van VSV's m.b.t. samenwerking op consortium niveau ten aanzien van de zorg voor kwetsbare zwangeren
• Deelname aan coalities in het kader van Kansrijke Start, zoals in Groningen en in Friesland
• Afstemming met Goede Start
• Implementatie van een zorgpad vroegsignalering zwangeren in Smallingerland (actielijn 2 Kansrijke Start), kennisdeling over dit zorgpad in de provincie, opzet samenwerking rond de evaluatie van deze zorgpaden in Friesland, waarbij ook onderzoek uit Groningen wordt betrokken.

• Het netwerk is gesplitst in een werkgroep onderwijs en een werkgroep onderzoek, elk met een voorzitter vanuit de stuurgroep.
• Werkgroep multidisciplinair onderwijs, waarin vertegenwoordigers van AVAG, Wenckebach (opleidingsinstituut UMCG), ROC (kraamzorg), gynaecologenopleiding, GGD (JGZ). In de afgelopen jaren is een aantal teamtrainingen georganiseerd voor studenten van de verschillende opleidingen (muv de JGZ), waarbij aan de hand van scenario's geoefend wordt. Er is een draaiboek ontwikkeld, er zijn filmopnamen gemaakt van 2 scenario's, waaronder fluxus. In coronatijd is de fysiek teamtraing omgezet in een online en later een hybride vorm. Er wordt gewerkt naar structurele inbedding.
• Naast de teamtrainingen is aandacht besteed aan het onderdeel samenwerken aan zorg voor kwetsbare zwangeren, waarin geoefend wordt met het maken van een zorgplan en warme overdracht. Hierbij is de JGZ betrokken, maar de aios'sn gynaecologie niet.
• De werkgroep onderzoek heeft een format ontwikkeld voor onderzoekers, dat gebruikt kan worden als men een onderzoek wil uitvoeren in het consortium. De werkgroep bekijkt onderzoeksaanvragen en neemt een besluit over het al dan niet steunen van dit onderzoek door het consortium.
• Nieuwe onderzoeken worden gepresenteerd in de klankbordgroep.

• In 2020 is de werkgroep capaciteit opgericht. Aanleiding hiertoe was o.a. de sluiting van 2 verloskundige afdelingen bij de fusie van Treant.
• Inventarisatie van capaciteitsproblemen in kraamzorg, 1e, 2e en 3e lijn verloskunde en 2e en 3e lijn kindergeneeskunde, ambulancezorg. Op basis hiervan is een aantal actiepunten geformuleerd.
• Introductie van het dashboard geboortezorg in de zomer van 2021, om de geboortegolf in het noorden beter het hoofd te kunnen bieden
• Afstemming met AZNN, ROAZ en RIVO
• Samenwerking rond Covid, regioprotocol parallelle actie

• Borging is met name via de perinatale audit structuur verlopen.
• Aanbod van een e-learning.

Netwerk Regionale Consortia Geboortezorg (NRCG)

Een opdracht voor de consortia eind 2017 was om structurele financiering te vinden. In 2019 werd in opdracht van ZonMw door Ecorys onderzoek gedaan naar de werking en de taken van de consortia in het land. Het onderzoek leidde ertoe dat extra geld werd gestoken in het aantrekken van een strategisch adviseur en in de communicatie over het netwerk. Medio 2021 is de NRCG opgericht, het Netwerk Regionale Consortia Geboortezorg.

Uit het onderzoek van Ecorys kwam naar voren dat de consortia een belangrijke rol spelen als multidisciplinair lijnoverstijgend netwerk in verbinding van praktijk en onderzoek in de geboortezorg. Door corona is de onderlinge samenwerking tussen de consortia geïntensiveerd. Er is een bestuurlijk overleg, dat maandelijks overlegt en waar Jan Jaap Erwich, voorzitter van de stuurgroep, aan deelneemt. Daarnaast is er een tweewekelijks coördinatorenoverleg waarin alle lopende zaken worden besproken en afgestemd.
Het netwerk werkt momenteel intensief samen aan de voortzetting van de consortia en het vinden van financiering hiervoor. Het demissionaire kabinet is hierin een vertragende factor. 
Het netwerk werkt met elkaar samen rond diverse thema's, zoals Kansrijke Start, cliëntenparticipatie, samenwerking met de perinatale audit e.d. Meer informatie is te vinden op de website van de NCRG: www.netwerkconsortia.nl.

Blik op de toekomst

Op 1 december eindigt ProKind2 en is er geen directe financiering voor de coördinator. Wat betekent dit voor het consortium?

Verwachting is dat de consortia financiering zullen ontvangen voor structurele voortzetting. Wanneer dit zal gebeuren is helaas nog onzeker. Met ingang van januari 2022 zal de coördinatorfunctie worden ondergebracht bij Kraamzorg Het Groene Kruis. Het aantal uren zal veel beperkter zijn dan nu het geval is, dus er kan minder uitgevoerd worden. De klankbordgroep van VSV's wordt in elk geval voortgezet. Hoe de invulling er verder uit gaat zien, zal gecommuniceerd worden, zodra hierover meer duidelijk is.