Nieuwsbrief BodemenergieNL: Met o.a.Â Nieuwe versie HUM/BUM en Japanse delegatie bezoekt BodemenergieNL

BodemenergieNL nieuwsbrief

Nieuwsbrief 4
3 november 2015

Geachte heer/mevrouw met interesse in Bodemenergie,

Hierbij ontvangt u de nieuwsbrief van BodemenergieNL:

Agenda

1 december 2015
ALV & Themabijeenkomst

26 jan, 2 en 9 feb 2016
Cursus B: Basiscursus Vakmanschap Bodemenergie

8, 15 en 22 maart 2016
Cursus C: Specialisatie Bodemenergie: Ontwerp & realisatie bovengrond

10 en 17 maart 2016
Cursus E: Exploitatie open en gesloten systemen

7 en 14 april 2016
Cursus DG: Specialisatie Ontwerp & realisatie ondergrondse gesloten systemen

21 en 28 april 2016
Cursus DO: Specialisatie Ontwerp & realisatie ondergrondse open systemen

Nieuwe versie HUM/BUM

Er is recentelijk een nieuwe versie van de BUM en HUM vastgesteld, versie 2.4. Het gaat voornamelijk om kleine foutjes en verduidelijkingen. De belangrijkste wijzigingen zijn:

Definitie en berekeningswijze van facultatieve voorschrift productiviteit
Toevoeging opzoekgrafieken voor situaties met koude/warmte overschot
Teksten over OBM zijn verwijderd uit HUM en BUM deel 2. De OBM is praktisch nooit van toepassing en maakt de documenten erg groot en slecht leesbaar.
De toegestane afwijking van het plaatsen van bronnen in het veld t.o.v. aanvraag is verruimd van 5 naar 10 m.
Ten aanzien van de registratie en rapportage zijn er enkele parameters toegevoegd: maand gemiddelde onttrekking en infiltratie temperatuur

De nieuwe versie van de HUM en BUM kan worden ingezien op www.sikb.nl.

Bodemenergie in de lift!

Op de Energiebeurs 2015 die van 6 tot 8 oktober j.l. in Den Bosch plaatsvond, was BodemenergieNL dit keer van de partij. Naast een goed bezochte stand in hal 3 was het met name de dagelijkse presentatie door voorzitter Frank Agterberg die de nodige aandacht en waardering van de bezoekers kreeg.

De Energiebeurs maakte duidelijk dat we kunnen spreken van een toenemende aandacht voor het gebruik van bodemenergie. Maar ook dat bij veel partijen de kansen en mogelijkheden voor het inzetten van duurzame energie door toepassing van bodemenergiesystemen nadrukkelijk onder de aandacht moet worden gebracht.

De presentatie van Frank Agterberg is te vinden op onder presentaties

Update provinciale plannen

Utrecht
Het Bodem-, Water- en Milieuplan 2016-2021 (BWM-plan) van de provincie Utrecht heeft begin dit jaar ter inzage gelegen. BodemenergieNL heeft dit plan beoordeeld en een zienswijze ingediend.
In december wordt het definitieve plan ter vaststelling aangeboden aan Provinciale Staten.
De provincie is inmiddels ook gestart met het opstellen van de Uitvoeringsagenda Bodem-, Water en Milieuplan. Hierin beschrijft de provincie hoe zij het BWM-plan gaat uitvoeren. Ook de Uitvoeringsagenda wordt in december ter vaststelling aan Gedeputeerde Staten aangeboden.

BodemenergieNL heeft het eerste (ambtelijk) concept van de Uitvoeringagenda ontvangen. Momenteel wordt deze uitvoeringsagenda beoordeeld. Wanneer er vragen of opmerkingen zijn, zal BodemenergieNL contact opnemen met de provincie.

Noord-Brabant
In juli heeft het ontwerp Provinciaal Milieu- en Waterplan Noord-Brabant ter inzage gelegen. BodemenergieNL heeft een zienswijze ingediend: BodemenergieNL is van mening dat de provincie Noord-Brabant de toepassing van bodemenergie concreter mag maken in het beleidsplan en dat de wantrouwende houding van de provincie tegenover gesloten systemen onterecht is.

Vervolgens vond op 9 september de werkconferentie ‘Samenwerken aan het Brabantse bodem-watersysteem’ plaats. Doel van deze werkconferentie was om samen met de markt ‘te komen tot concrete handvatten op weg naar een duurzaam en veerkrachtig bodem-watersysteem’. De uitkomsten van de werkconferentie dragen bij aan de uitvoeringsagenda van het Provinciaal Milieu- en Waterplan. Hierin komt te staan op welke manier en in welke samenstelling er samengewerkt wordt aan een duurzaam, gezonde en veilige leefomgeving in Brabant.

Namens BodemenergieNL heeft Theo Bauerhuit deelgenomen aan de werksessie 'Duurzaam gebruik ondergrond'. Tijdens deze sessie zijn de punten uit de zienswijze weer aan bod gekomen. BodemenergieNL heeft aangegeven dat negatieve ervaringen van incidenten de boventoon voeren. Terwijl er genoeg goedwerkende systemen zijn. En dat de branche juist nu bezig is met het verbeteren van de kwaliteit door certificering. Verder is ter sprake gekomen dat met name de beleidsmakers weinig kennis hebben van bodemenergie. Kennis moet meer gedeeld worden met betreffende bevoegd gezag en beleidsopstellers. Praktijkervaringen moeten gedeeld worden om tot duurzaam en doeltreffend gebruik van de boden te komen.

Flevoland
Flevoland heeft kleine wijziging in hun bodemenergiebeleid doorgevoerd. Om te beginnen hebben ze beleidsmatig verankerd dat de provincie de HUM en BUM toepast, en daarmee dus ook de verkorte effectenstudie voor kleine systemen. Flevoland blijft het belangrijk vinden dat er geen menging van zoet en zout grondwater optreedt. Om ingewikkelde discussies rondom effectenstudies te voorkomen/beperken verwijzen ze nu naar een studie van Deltares, waarin omschreven staat op welke diepte het grensvlak tussen zoet en zout grondwater zicht bevindt. Door rekening te houden met dit grensvlak bij het plaatsen van het filter kan beïnvloeding worden voorkomen.

Ervaringen BRL’s, OLO, erkenning graag in het Meldpunt AMvB

We krijgen de laatste tijd veel signalen over knelpunten en verbeterpunten voor de BRL’s 11.000 en 6.000-21.
Als u tegen knelpunten aanloopt of goede suggesties heeft voor betering laat ons dat dan weten via het Meldpunt op de website van BodemenergieNL.
Het meldpunt is een simpel formulier, wat in een minuut kan worden ingevuld.
Meldpunt AMvB

Knelpunten rondom BRL 6000-21

Hoe het is geregeld met uitbesteding en inhuur in de BRL 6000-21 sluit niet goed aan bij de werkwijze van veel bedrijven. Op de site van RVO staat uitgelegd welke constructies er wel mogen, bekijk daarvoor deze link.
BodemenergieNL is van mening dat deze mogelijkheden te beperkt zijn en dat er meer constructies mogelijk zijn zonder daarbij afbreuk te doen aan kwaliteitsborging.

Wij zouden graag willen dat het ook mogelijk wordt dat een erkende partij werkzaamheden waarvoor geen erkenning nodig is kan uitbesteden aan een niet erkende partij. In de BRL is niet helder afgebakend welke werkzaamheden erkenningsplichtig zijn en welke niet, daarom is alles nu erkenningsplichtig. Dat is onwenselijk en ook niet de bedoeling geweest.

Daarnaast denken wij dat het ook mogelijk moet zijn voor een niet erkende partij om werk aan te nemen waarbij het erkenningsplichtige werk wordt uitgevoerd door een erkende partij, of door het bedrijf zelf wordt uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van een erkende partij.
In hoeverre het kan c.q. wat er gedaan moet worden om dit zonder verlies van kwaliteitsboring mogelijk te maken, is met het ministerie en betrokken organisaties alsmede intern met betrokken leden besproken.
De oplossing is een betere omschrijving en afbakening van de werkzaamheden binnen de BRL 6000-21 hetgeen in samenspraak met KvINL als beheerder van deze BRL zal worden uitgewerkt.

BRL 11000/protocol 11001,
onduidelijkheden over terreinleidingen:

Op 3 september is per mail aan u verzocht om melding te maken van mogelijk bestaande knelpunten in BRL11000/protocol11001. Op 9 september 2015 heeft een overleg plaatsgevonden van de Technische Commissie mechanisch boren Bij dit overleg was ook de evaluatie van BRL 11000/protocol 11001 geagendeerd, zodat er een zeer korte responstijd in acht genomen moest worden.
Het agendapunt m.b.t. de evaluatie van BRL 11000/protocol11001 is evenwel in genoemd overleg niet aan de orde gekomen. De evaluatie zal op een later tijdstip plaats hebben. Dit betekent, dat inbreng van knelpunten nog mogelijk is. Mocht u dus knelpunten zijn tegengekomen meldt u deze dan bij het secretariaat, zodat ze kunnen worden ingebracht bij de evaluatie.

Omdat er veel onduidelijkheid bleek te bestaan omtrent tabel 2 in hoofdstuk 3.2.6. van de BRL 11000, wordt daarover, per 1 januari 2016 een wijzigingsblad toegevoegd. Bij veel lezers bestond de indruk dat BRL 11000 erkende bedrijven het werk aan terreinleidingen niet zouden mogen uitbesteden. Dat mag wel.
In de tabel wordt als werkzaamheid die mag worden uitbesteed aangegeven: “de in paragraaf 6.2.3 beschreven activiteiten uit hoofdstuk 6 van protocol 11001.” De laatst genoemde activiteiten omvatten de werkzaamheden aan terreinleidingen. Inhoudelijk verandert er dus niets. De omschrijving wordt verduidelijkt.

Protocol 2101 Mechanisch Boren,
onduidelijkheid over werkwater eisen:

Eis nr 14 van het protocol 2101, versie 3.3, laat meerdere mogelijkheden toe om de werkwatervoorziening bij het boren te verzorgen.
In die situaties, waarin het nodig is om het water te bemonsteren (dit is dus niet in alle situaties noodzakelijk) volstaat een analyse conform het grondwaterpakket NEN 5740, waarbij voldaan moet worden aan de streefwaarden.
Bij de stof Barium leverde dit problemen op omdat de achtergrondwaarde van diep water beduidend hoger ligt dan de streefwaarde voor ondiep water waaraan getoetst moest worden.
De toetswaarde is onlangs verwijderd, zodat een toets op Barium niet meer mogelijk is, waardoor dit geen probleem meer oplevert.

Japanse delegatie bezoekt BodemenergieNL

Een vertegenwoordiging van het Japanse Kansai Electric Power Company (KEPCO) bezocht BodemenergieNL in Woerden na bemiddeling door het Nederlandse consulaat. De motivatie voor KEPCO is strategisch: energiezekerheid na het besluit om kernenergie volledig uit te faseren.

Het bezoek van de heren Nakaso en Sakae aan onze voorzitter Frank Agterberg was onderdeel van een reeks bezoeken aan o.a. I&M, SIKB, IF-Technology en KWR/TUDelft om kennis en informatie te vergaren om in het Japanse Osaka ATES (KWO) te introduceren in de praktijk.

De uitdaging is een overheid en wetgevend kader dat zeer behoudend is ten aanzien van grondwatergebruik vanwege potentiele bodemdaling en geologische instabiliteit. Men heeft een locatie voor een eerste systeem bij Mitsubishi Heavy Industries op het oog. Vooralsnog zal dit een ‘experiment’ zijn daar pompdiameters gelimiteerd zijn tot 25 mm diameter en daarmee het grondwaterdebiet praktisch is gelimiteerd tot 6 ton/uur terwijl de beoogde installatie vraagt om 60-100 ton/uur.

Het bezoek aan BodemenergieNL was daarom specifiek gericht op de omgang van bedrijfsleven met de overheid in beleids- en wetvorming en de werkbaarheid van het daaruit resulterende wet- en regelgevende kader. De Japanse bezoekers hadden de Nederlandse situatie en Nederlandse kennis goed bestudeerd voor zover de taalbarrière dat toestond. Dat is vastgelegd in o.a. BodemenergieNL documentatie en onderzoeksrapporten zoals van Meer-met-bodemenergie waarbij diverse leden waren betrokken.

Zij waren vooral gecharmeerd van onze dubbele bron-benadering met zijn zeer lange levensduur en de in hun ogen grote praktische schaal in Nederland. Ronduit jaloers was men op de publieke doelstelling om te ‘moeten’ groeien om daarmee aan de nationale duurzame energiedoelen te gaan voldoen. Agterberg nam namens de leden de complimenten aan maar gaf ook aan dat de implementatie van die groei binnen het verre van perfecte Nederlandse wettelijke kader een uitdaging is en dat, ondanks de ambitieuze publieke doelen de overheidsfacilitering, zeker op lokaal niveau, niet vanzelfsprekend is.

Nakaso en Sakae gaven aan dat het Nederlandse poldermodel van sector-zelfregulering middels onze BRL’s in Japan een toekomstvisioen is, mocht de sector ontstaan, en zichzelf net zo goed kan organiseren als in Nederland. Een aanvullende doelstelling van het bezoek was daarmee relevant: de voorbereiding van een bezoek in 2016 van de Osaka regionale overheid om zich te laten overtuigen van de voordelen en de mogelijkheid om KWO veilig te bedrijven op (grote) schaal.

Het was een bezoek waaruit internationale erkenning blijkt voor de goede organisatie van onze sector.

Nieuws van het secretariaat

Themabijeenkomst komt er weer aan

Thema: Efficiënt bodemgebruik en interferentie
Wanneer: 1 december
Waar: Van der Valk hotel Houten
Hoe laat: 12.30 inlooplunch, 13.30 uur start officiële programma tot 18.00 uur
Informatie: Themabijeenkomst

Voorafgaand aan de themabijeenkomst vindt ook de halfjaarlijkse ALV plaats.
Deze is van 9.00 - 12.30 uur, met aansluitend de lunch.
De ALV is alleen voor de leden toegankelijk. Inschrijven gebeurd via hetzelfde inschrijfformulier.

Aanmelden